Heeft u ook zo’n last van onkruid tussen de bestrating? Heel Nederland lijkt erdoor geobsedeerd en de gemeentelijke groenvoorziening is er in deze periode van het jaar druk mee. Spuiten, stomen, schoffelen, schrapen, borstelen, branden…. Geen middel wordt geschuwd om plantjes tussen de bestrating met wortel en tak uit te roeien.
Ik kijk er 180 graden anders tegenaan. Dat lag al jaren te sluimeren (veroordeeld tot het hokje ‘luie tuinier’) tot ik enkele jaren geleden met oude rot in het vak Rob van der Steen (ecologisch hovenier van het eerste uur) meeliep in het onderhoud van een aantal kinderdagverblijven. Regelmatig lagen we op onze knieën op de bestrating om de schoonheid van de kleinste bloempjes (zoals de Vroegeling – Draba Verna), droogte tolerante (Muurpeper – Sedum acré) en verdacht veel op onkruid gelijkende (Muursla – Mycelis muralis) planten te bewonderen. Rob riep dan uit; ‘en dan te bedenken dat op die schitterende kleine bloempjes ook nog eens nóg kleinere insectjes vliegen!’.
Onkruid is waardevol
Meer en meer blijkt voor mij hoe Rob het hiermee bij het juiste eind had. In het buitengebied worden bermen tegenwoordig gezien als essentiële plekken voor inheemse wilde bloemen en planten, en daarmee voor inheemse insecten. Op veel stedelijke plekken is weliswaar vaak meer ruimte voor stedelijk groen, maar ook daar worden spontante planten op plekken waar zij niet geplant (en gepland) zijn het liefst geweerd. Die spontane planten op plekken waar zij niet gewenst zijn, noemt men dan onkruid. Dat wat men onkruid noemt, blijken in de praktijk juist vaak waardevolle inheemse planten die voor inheemse insecten weer van essentieel belang zijn. Los van de ecologische waarde, fleuren zij in de praktijk (mits een beetje gestuurd) kale stenige plekken juist weer op. Zo veel mogelijk behouden dus!
Stoepplantjesbeheer
De afgelopen jaren ben ik deze stoepplantjes dan ook actief gaan beheren, voor mijzelf en richting klanten noemde ik dat dan stoepplantjesbeheer. Klinkt beter dan ‘onkruid laten staan’ en zo gauw je het een andere naam geeft, krijgt het ook een andere betekenis.
Uitgangspunt voor mij bij het stoepplantjes beheer is dat waardevolle spontante planten in vergeten hoekjes en op plekken waar zij niet in de weg staan, mogen blijven staan. Dus niet in één keer schoonmaken met de bosmaaier met lint, maar voornamelijk handmatig selectief wieden. Grassen, stekende planten en planten die teveel in de weg staan haal ik weg. Bloeiende planten in hoekjes en langs randen blijven staan.
Als het seizoen vordert blijkt vaak dat het resultaat er mag zijn. Zeker als dit beleid enkele seizoenen volgehouden kan worden. Het mooie is dat planten precies op hun juiste plek opkomen (anders zouden ze daar niet staan). Op verschillende plekken komen ieder jaar onder andere Schijnpapaver, Muurpeper, Valse ossentong, Akelei en Oranje havikskruid op. Stuk voor stuk aantrekkelijke (niet allemaal inheemse) planten. Doordat rondom de planten vaak plantenresten verteren, ontstaan er op deze plekken kleine habitatjes, waar ook weer andere minder diep wortelende planten gedijen.
Wanneer het seizoen nog verder vordert en de planten uitgebloeid raken, begint het geheel er toch snel wat rommeliger uit te zien. De planten hebben dan vaak hun zaad al verspreid voor volgend jaar. Op dat moment is het tijd om ze weg te halen. Volgend jaar is er weer een kans voor deze 'gewildgroei'.
Meer weten over stoepplantjesbeheer? Neem contact op!
Meer lezen over 'Onkruid'? Het Onkruidboek van Suze Peters, Lotte Stekelenburg en Caroline Zeevat
Reactie plaatsen
Reacties